این روز‌ها میزبانی مشهد از عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام در سال 2017 به یکی از بحث‌های اصلی در میان مسئولان و مدیران استانی و شهری بدل شده است. این موضوع از دو زاویه کلی محل مناقشات زیادی شده، اوایل مباحثی بسیار جدی در موضوع تولّی‌گری این اتفاق مهم و مناقشاتی است که بین وزارت ارشاد و مدیریت شهر مشهد وجود داشته و دوم ایراداتی که در مورد محتوا و شکل اجرا وجود دارد.
واقعیت آن است که موضوع «مشهد2017» بیش از آنکه یک وظیفه با کارکردی خارجی باشد درواقع یک فرصت برای شهر مشهد است، اما آنچه در عمل در حال وقوع می‌باشد رویکرد گزارش محوری از سوی مسئولان و مدیران است. این واقعیت را باید دانست که در سال 2017 تنها مشهد پایتخت فرهنگی جهان اسلام نیست، بلکه در دو کشور از دو قاره دیگر نیز این عنوان اختصاص‌یافته، لذا آنچه اهمیت دارد توجه و تمرکز بر مزیت‌های نسبی شهر مشهد است و هرگونه کشمکش بین مدیران و مسئولان بر سر این موضوع طبعاً از توجه و تمرکز بر آورده‌ها و مزیت‌های نسبی کاسته و کار را به حاشیه می‌کشاند.
با نگاهی بر سابقه میزبانی جمهوری اسلامی ایران از عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام می‌بینیم درزمانی که شهر اصفهان به این عنوان نائل آمد، شخص رئیس‌جمهور وقت ریاست شورای مربوطه را عهده‌دار بود و به همین واسطه سخن و کلام وی نافذ و عملیاتی بود اما بنا به دلیلی که در پی می‌آید در مورد مشهد نه‌تنها این موضوع محقق نشده که موضوع بنا به دلایلی به انحراف کشیده شده و جایگاهی مدیریت را در دست گرفته که به لحاظ قانونی نمی‌تواند مورد تائید باشد.
برای هماهنگی میزبانی کشورها درباره پایتختی فرهنگی جهان اسلام، هر دو سال نشست‌هایی در سطح وزرا برگزار می‌شود و بنا بر آنچه قرار است در سال 2017 مشهد حائز این عنوان شود، قرار بود وزیر ارشاد جمهوری اسلامی میزبان وزرای فرهنگ و اطلاع‌رسانی کشورهای عضو باشد. این موضوع در همان زمان انتخاب مشهد به‌عنوان پایتخت فرهنگی مصوب شده بود و بر اساس قانون دولت ایران و وزیر ارشاد باید یک سال پیش از برگزاری این اجلاس، به کشورهای مربوطه اعلام آمادگی می‌کرده‌اند و دعوت‌نامه رسمی ارسال می‌کردند که متأسفانه این اتفاق نیفتاده و میزبانی این نشست از ایران و شهر مشهد گرفته‌شده و به شهر "سنار" در کشور سودان سپرده‌شده که تنها 100هزار نفر جمعیت دارد و در قبال شهر سه‌میلیون‌نفری مشهد یک شهر مینیاتوری محسوب می‌شود، متأسفانه باوجودآنکه وزارت ارشاد نسبت به این موضوع اهمال کرده و جمهوری اسلامی و شهر مشهد نسبت به آن متضرر شده است به دلیل اینکه در موضوع «مشهد 2017» رئیس‌جمهور ریاست شورای مربوطه را عهده‌دار نیست، وزیر ارشاد به این استناد که وی میزبان وزرای کشورهای عضو است مسئولیت کار را برعهده‌گرفته و بدون آنکه استناد قانونی برای آن وجود داشته باشد عملاً کار به ایشان گره‌خورده است.
نکته آنکه حتی با نادیده گرفتن این موضوع و قبول ریاست ایشان بر شورای مذکور ایشان کلیه سناریوهای مربوط به اجرای پروژه «مشهد 2017» را به دلیل بار مالی موجود رد کرده و توپ را به زمین شهرداری می‌اندازد و حتی حاضر به پیگیری تخصیص بودجه به این موضوع در ردیف بودجه متفرقه دولت هم نشده اما از سویی تمایل دارند کار را به شکل محتوایی مدیریت کنند، لذاست که اختلافاتی بر سر شکل و نحوه مدیریت کل پروژه بروز کرده است. این نکته قابل‌ذکر است که در حال حاضر وزیر ارشاد حتی از طرف رئیس‌جمهور نیز مأموریتی برای رفع‌ورجوع این مسئله ندارد و عملاً و به لحاظ قانونی مستمسکی برای مدیریت ایشان بر پروژه موجود نیست.
آن‌گونه که در مقدمه این بحث مطرح شد بخشی از اختلافات در موضوع «مشهد 2017» ناظر به عملکرد و خروجی محتوایی دبیرخانه است. واقعیت این است بخش زیادی از بدنه انقلابی شهر مشهد نگران خروجی این مجموعه هستند و معتقدند اگر قرار است خروجی این پروژه به چند اجلاس و ساخت چند ساختمان معطوف شود و یا از شهر مشهد المان‌های مذهبی آن گرفته‌شده و به ابعاد فرهنگی صِرف پرداخته شود واقعاً آورده این پروژه چیست؟ این بخش از جامعه فرهنگی مشهد دغدغه به حقی دارد و می‌گوید اگر قرار است همان قالب‌های مرسوم تکرار شود و اگر قرار است شهری با تاریخی تمدنی و ذات بین‌المللی در ابعادی کوچک‌تر معرفی شود واقعاً چه آورده‌ای برای مشهد مقدس خواهد داشت؟
وحید جلیلی، معاون فرهنگی شهردار مشهد اخیراً انتقادات دقیقی در این زمینه داشته است که شاید لبّ لباب مطلب را تبیین کرده است. او می‌گوید؛ "ما باید انتخاب کنیم که آیا مشهد حول محور امام رضا(ع) شکل‌گرفته است و از ابتدا تعریف دینی و تمدنی داریم یا به‌سوی دیگری می‌خواهیم حرکت کنیم؟ آیا به دنبال شهری، معنوی و پیشرفته هستیم یا به دنبال شهر مدرن با ریاکاری مذهبی نما؟ بعضی‌ها به‌قدری دستپاچه هستند و نگاه مدرنیزه مبتذلی به موضوع «مشهد2017» دارند که در بیانیه‌هایی که برای آن ارائه کرده‌اند دو چیز در آن مفقود بود؛ یکی حرم و دیگری انقلاب اسلامی و البته این موضوع مورد اعتراض چهره‌های ملی هم قرار گرفت. این سراسیمگی ممکن است مشهد را دچار هویت نوکیسگی کند و این از شکوه بزرگ تمدن جهان اسلام به دور است."
جمع‌بندی آنکه مسئولان و مدیران شهری و کشوری اگر حقیقتاً خواهان اجرای کم عیب و نقص پروژه «مشهد 2017» هستند بایستی به این دو مسئله جدی در مورد مدیریت اجرایی کار و حل سریع آن و محتوایی که قرار است از دل این پروژه بیرون بیاید بپردازند و در اسرع وقت برای آن جواب‌های دقیق و کاربردی بیابند.
منبع: ضمیمه استانی روزنامه جوان
http://www.ghasednoor.ir/fa/tiny/news-7278
ارسال نظر