مهدی شکوهی جوان بیست و هشت ساله مشهدی و مدیر مجموعه توزیع محصولات کودک و نوجوان بچه‌های آفتاب در مشهد است. شکوهی از دوره دبیرستان در کانون فرهنگی و قرآنی مسجد محلهشان فعالیت داشته و در انجمن دانش‌آموزان کار دانش‌آموزی کرده است. بعدها دفتر تاریخ شفاهی دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی را در مشهد راه انداخته و کار تاریخ شفاهی انجام می‌دهد. در اداره امور فرهنگی حرم رضوی نیز مدیر همایش‌های تخصصی آن بوده است.
حالا او یک موسسه توزیع محصولات راه انداخته و تولیدات فرهنگی جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی را به مخاطبانش می‌رساند.
* * *
مجموعه بچه‌های آفتاب از چه سالی کلید خورد و چه کسانی راهش انداختند؟ چرا شما جذب لوازم‌تحریر ایرانی اسلامی شدید؟
تقریبا چهار سال قبل بنده و آقای سلطانی و آقای ارجمند بچه‌های آفتاب را شروع کردیم. قبل از این مجموعه، به یک ضعف مهم رسیدیم و آن هم اینکه مجموعه‌ای نداشتیم که در حوزه محصولات کودک و نوجوان و کارهای سالم و رشدمحور، کاری انجام داده باشد و کارهای نویسنده‌های کل کشور و اسباب‌بازی سالم فکری و محصولات آموزشی سالم، نوشت‌افزار ایرانی و اسلامی و انیمیشن ایرانی و اسلام، رایانه ایرانی و به شکل عام در حوزه محصولات کودک و نوجوان کارهای سالم را یک‌جا جمع کرده باشد. ما این خلأ را احساس کردیم و «بچه‌های آفتاب» را شکل دادیم. این مجموعه در حوزه محصولات کودک و نوجوان، فروشگاه بزرگ و محصولات خوب و سالم را با تاکید بر جذابیت و کیفیت به مخاطب عرضه می‌کند.
آن موقع مجموعه از یکی از مناطق پایین‌شهر مشهد و با یک فروشگاه بیست متری شروع شد و بعد به منطقه دیگر شهر رفتیم و الان صد متر فروشگاه با بخش‌های تخصصی داریم.
ما از روز اول دغدغه‌مان این بود که در جریان تولید و توزیع مصرف، ذائقه‌سازی و تولید محصولات کودک و نوجوان کار کنیم و در آن نقش داشته باشیم و با نگاه هویتی، فکری، فرهنگی و بومی خودمان جلو برویم.
موقعی که خواستید وارد کار توزیع بشوید، آیا خوراک مورد نظرتان در بازار در دسترس بود؟
به خاطر اینکه خوراک مورد نیاز و سالم را پیدا کنیم وارد بازار شدیم و واحد رصد و پژوهش راه انداختیم. این واحد چشم بینای مجموعه است که کارهای سالم و رشدمحور و در عین حال جذاب را در سطح کشور از ناشران مختلف و از بازی‌فروشی‌های مختلف پیدا می‌کند. وقت زیادی برای رصد گذاشتیم. به شهرهای مختلف رفتیم و ناشرها را دیدیم. یک سری کارهای خوب و سالم را جمع و به شکل کارشناسی شده دسته‌بندی سنی کردیم. آن محصولات الان مجموعه‌ای است که نامش «بچه‌های آفتاب» است.
استاد محمدرضا سرشار در فروشگاه بچه های آفتاب
آیا مجموعه شما یک مجموعه خودجوش مردمی و خصوصی است یا از جای خاصی حمایت می‌شوید؟
این مجموعه کاملا خودجوش و مردمی است. بچه‌های فعال فرهنگی دغدغه‌مند دیدند محصولات خوب و مناسب در دسترس خانواده‌ها و بچه‌ها نیست. سعی کردند مجموعه‌ای را شکل دهند که کارهای سالم در دسترس خانواده‌ها و بچه‌ها قرار گیرد. قبلش هر محصول را تحلیل محتوا هم می‌کنیم. بعضی فروشگاه‌ها در حوزه ادبیات دینی، خیلی قشری به موضوعات نظری می‌پردازند. همه سلیقه‌ها را تأمین می‌کنند و خیلی فضایش لیبرال است یعنی هدف، وسیله را توجیه می‌کند و هر محصولی را می‌فروشد؛ اما ما سعی کردیم یک الگوی میانه درنظر بگیریم، یعنی کارهای سالم و رشدمحوری که اثرگذاری منفی ندارد و در عین حال جذابیت دارد و ذائقه مخاطب را تأمین می‌کند، بفروشیم.
بهترین کاری که تا حالا در چند سال گذشته در «بچه‌های آفتاب» انجام دادید، چه بوده است؟
بهترین کار ایجاد الگوی «بچه‌های آفتاب» است. نگاه ما این است که هدف وسیله را توجیه نمی‌کند و این مساله در بازار خیلی قایل فهم نیست. پس الگوی تازه‌ای ایجاد شده که جذابیت هم برای بچه‌ها دارد و متنوع هم هست و محصول ناسالم و شخصیت‌های غربی هم در آن نیست.
به نظر شما لوازمالتحریر ایرانی و اسلامی چه مختصات و چه شاخصه‌هایی باید داشته باشد؟
از اسمش مشخص است؛ نوشت‌افزار ایرانی و اسلامی یعنی محصولی باشد که هویت بومی ما را دربرداشته باشد، چیزی که فرهنگ ما، هویت بومی و ایرانی و اسلامی ما را دربرداشته باشد در عین حال بتواند از لحاظ زیبایی و هنر و جذابیت و طراحی و کیفیت، کاملا استانداردهای روز دنیا و حوزه نوشت‌افزار را در خودش دارا باشد.
بچه های آفتاب در نمایشگاه فروش پائیزه مشهد
آیا الان محصولاتی که در بازار داریم از لحاظ کیفی با محصولاتی که رابطه‌ای با فضای اسلامی ندارند و به گونه‌ای غیراسلامی هستند، می‌تواند رقابت بکند یا خیر؟
بله! تقریبا در سه سال گذشته شاهد بودیم که محصولات داخلی اسلامی و ایرانی، با محصولات رقیب رقابل رقابت است. مخصوصا بعضی برندها که با کیفیت خوب چاپ کردند و زیبا طراحی کردند و قیمت‌هایشان هم قابل رقابت است. مخاطب هم برای آمدن به سمت شخصیت‌های ایرانی و محصولات ایرانی علاقه‌مندی دارد ولی ما نتوانستیم آن را در دسترس مخاطب قرار دهیم. پارسال که تبلیغات رسانه‌ای خوبی بود، بازخورد مناسبی از سمت مخاطب داشتیم، یعنی مخاطب از ما جلوتر و بیشتر بود و ما شاید نتوانستیم پاسخگوی نیازهایش باشیم.
مدتی است مجمع ملی نوشت‌افزار راه‌اندازی شده است، این مجمع چه فوایدی دارد؟ آیا همه تولیدکننده‌های داخلی عضوش شده‌اند؟
مجمع یک شروع است. شروعی که باید منجر به رشد شود و ادامه و توسعه پیدا کند. ما یک غفلت سی ساله داریم که هر چند دیر هنگام، ولی عده‌ای دست به تولید نوشت‌افزار زدند و حالا مجمعی شکل گرفته که آین مجموعه‌ها را با هم هماهنگ کند. فضای کشور، فضای متمرکزی نیست که مقوله نوشت‌افزار را سازماندهی کند لذا خود این بچه‌ها که به شکل خصوصی و دغدغه‌مند وارد حوزه تولید نوشت‌افزار ایرانی و اسلامی شدند، متوجه شدند که باید با متحد شدن و انسجامی که با هم ایجاد می‌کنند، بتوانند در فضای جریان‌سازی فرهنگی و محتوایی و رسانه‌ای و تبلیغی وارد شوند.
البته تولیدکننده‌های ایرانی و اسلامی زیاد نیستند و اکثر آنهایی که موجود هستند، عضو این مجمع شده‌اند.
فکر می‌کنید حمایت‌های دولتی و قوانین مربوط به نوشت‌افزار، چقدر می‌تواند در این مسیر به شما کمک کند؟
دو بحث هست؛ یکی وجود قوانین مناسب و دوم ضعف اجرایی شدن قوانین. اصلا قوانین باید دو قسمت داشته باشد، قوانین ایجابی و بسترساز و قوانین سلبی. قوانین ایجابی یعنی بسترسازی مناسب برای جذب سرمایه برای تولیدکننده و ایجاد بستر عرضه برای توزیع‌کننده و فروشنده. مثل نمایشگاه‌های بین‌المللی که تحت نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت است و تبلیغات رسانه ملی. یا خیلی از مجموعه‌های حاکمیتی که می‌توانند استفاده از محصولات ایرانی و اسلامی را الزام کنند. خیلی از این دست قوانین می‌تواند به ما کمک کند.
وحید جلیلی مدیر دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب در فروشگاه بچه های آفتاب
به نظر شما علت موفقیت و فروش لوازمالتحریر غیراسلامی و ایرانی در ایران چیست؟
برای اثبات حرف شما باید مستندات ارائه شود، ولی با فرض قبول این نکته، علت را با یک مثال بیان می‌کنم. چند وقتی است رسانه ملی تبلیغ یک خودکار اروپایی می‌کند به نام یوروپن. یوروپن یعنی خودکار اروپایی. یعنی خودکار اروپایی محصول خوبی است و آن را بخرید. خب! وقتی رسانه ملی به فکر جیب خودش است و نه تولید محصول داخلی ما چه توقعی می‌توانیم داشته باشیم. بحث تبلیغی خیلی مهم است. یا مثلا در صداوسیما کارتونی پخش می‌کند که شخصتیش می‌تواند قهرمان که نه محبوب شود و محبوبیت نسبی بین بچه‌ها ایجاد کند. همین ذائقه مخاطب را تغییر می‌دهد. ما در آنتن خودمان برای شخصیت و کاراکتر خارجی تبلیغ می‌کنیم. اما همین رسانه به همان اندازه هم حاضر نیست اسم شخصیت‌های نوشت‌افزاری مثل ثنا و ثمین و سینا را ببرد و آنها را تبلیغ کند. پس از علل رشد اقبال به آن محصولات، فضای تبلیغی اشتباهی ماست که در ذائقه‌سازی و فرهنگ‌سازی می‌تواند مؤثر باشد. بخشی هم مشکل دستگاه‌های نظارتی بوده که در دو سه دهه اخیر خوب عمل نکرده و در بحث‌های نظارتی و برخورد با فروشندگانی که محصولات غربی دارند، تعلل کرده‌اند. برخی از این محصولات در داخل کشور تولید می‌شود و متاسفانه برخورد با آنها ضعیف بوده است.
شما که در حوزه توزیع فعالیت دارید،آیا خودتان کار توزیع را دست گرفتید یا اینکه کار را برون‌سپاری کردید و مدیریت می‌کنید؟
نه! کار را برون‌سپاری نکردیم و مستقیم درگیر قضیه هستیم. رسالت بچه‌های آفتاب این است که محصولات سالم و رشدمحور که ایرانی هستند را در دسترس مخاطب قرار دهند که نوشت‌افزار هم یکی از آنها است.
ما یک فروشگاه مرکزی داریم که بسیار بزرگ است و دسته‌بندی تخصصی هم در آن هست. از سوی دیگر تولیدکننده‌های خوب را هم شناسایی کردیم یا محصولات خوب بعضی از تولیدکننده‌ها در حوزه‌های مختلف اعم از اسباب‌بازی، نوشت‌افزار، انیمیشن، بازی‌های رایانه‌ای و... را شناختیم و تماس می‌گیریم و لیست را سفارش می‌دهیم.
در این حوزه مشکلات و مسائل خاص خودش هم دیده می‌شود. اما وظیفه و رسالت ما در مجموعه فرهنگی این است که با همه این مشکلات کنار بیاییم و کار تبلیغی را انجام دهیم. البته حوزه محصولات کودک و نوجوان یکی از اساسی‌ترین حوزه‌هایی است که در آن مقوله اقتصاد و فرهنگ با هم گره خورده‌اند یعنی اقتصاد از نوع بدون نفت است. علاوه بر این مخاطب دارد و مردم حاضرند برای رشد بچه‌هایشان هزینه کنند. مردم حاضرند برای این محصولات پول بدهند. نوشت‌افزار چرخش مالی بالایی دارد، حالا کار نویسنده خوب، کتاب، بازی، انیمیشن و اینها را هم اضافه کن و ببین مجموع این محصول کودک و نوجوان، چه چرخش مالی پیدا می‌کند. حوزه محصولات کودک و نوجوان از مواردی است که ما در دو سه دهه اخیر از آن غفلت جدی کرده‌ایم.
منبع: نشریه تشکیلاتی حلقه وصل
http://www.ghasednoor.ir/fa/tiny/news-1946
ارسال نظر