ابعادی تازه از پروژه هتل 7ستاره مشهد

«هتل هفت ستاره» میوه ای بر شاخسار درخت رفاه گرایی

 

مهندس مصطفی شریف/ در ادامه مراحل انقلاب اسلامی با ورود به مرحله نظام سازی و تمدن سازی، باز تولید و توسعه علوم بر مبنای گفتمان انقلاب لازم  و ضروریست. در همین راستا هنر و علم معماری با توجه به اثر مستقیم و جدی آن بر روان و ضمیر ناخود آگاه انسان دارای جایگاهی ویژه و غیر قابل انکار است. اوج شکوفایی و زایش یک تمدن را می توان در هنر معماری آن تمدن مشاهده نمود. اصول معماری و شهرسازی هر کشوری بایستی بر مبنای بایسته ها و بنیان های فکری مردم آن باشد.

 

از سویی دیگر اگر در این حوزه دچار کم کاری و غفلت شویم شهرهای ما جولانگاه معماری غربی خواهد شد که نتیجه آن شهرهایی با معماری وحشی و افسار گسیخته خواهد بود که نه تنها با الگوی اسلامی ایرانی انطباق ندارد بلکه انسان خروجی این معماری دچار تعارض و دوگانگی جدی با مبانی اسلامی می شود.

 

معماری افسار گسیخته امروز کشورمان حاصل تجمیع ثروتمندان سوداگر که مهمترین انگیزه ایشان رشد تساعدی سرمایه است با مدیران شهری که الگویی تعریف شده از پیشرفت ندارند و طمع افزایش درآمد آنها را مسخ نموده است در کنار خاء تولید فکر در حوزه معماری و شهرسازی اسلامی ایرانی است.

 

شهر مشهد پیرامون وجود مقدس عالم آل محمد حضرت علی ابن موسی الرضا ^{علیه السلام} شکل گرفته است و عنوان پایتخت معنوی ایران اسلامی را داراست. جایگاه ویژه مشهد الرضا به لحاظ معنوی و نقش محوری در فرآیند انقلاب اسلامی، می طلبد تا پیشتاز تولید اندیشه و اجرا در عرصه معماری و شهرسازی ایرانی و اسلامی باشد.

 

آن‌چه که از ندانم کاری‌ها و یا تبانی‌های مدیران قبلی برجا مانده است میراثی است که بایستی سال‌ها این شهر بار آن را به دوش بکشد میراثی مانند بلند مرتبه سازی های بی ضابطه که تصویری مخدوش و نازیبا را در دیده می نشاند و بارزترین جلوه اولویت سرمایه بر ارزش ها و سرمایه دار سالاری در چند سال اخیر است. از سویی آهنگ سریع نوسازی و توسعه در شهر مشهد اتخاذ سیاست های جدید با رویکرد شهرسازی اسلامی را ضروری می نماید. سر و سامان بخشیدن به وضع موجود مستلزم تولید اندیشه و پیاده سازی آن به صورت همزمان در مدیریت شهری است.

 

 

یکی از مصادیق مباحث فوق پروژه ایست تحت عنوان «هتل هفت ستاره پارس» . این پروژه در محل اراضی آبادگران واقع در کوه‌های جنوبی مشهد(بلوار شهیدکاوه) واقع شده است. درسال 1388 از کمیسیون ماده 5 و با حمایت ویژه مسئولین وقت مجوز ساخت گرفته و پروانه ساخت آن توسط شهرداری مشهد در سال 91 صادر گردیده است و هم اکنون در مرحله گودبرداری است. پروژه ای دارای 42 طبقه، 145 متر ارتفاع و 360هزار متر مربع زیر بنا آن هم بر روی گسل جنوبی مشهد!

 

در مراحل مختلف دریافت مجوز این پروژه می توان تساهل و تسامح مدیران وقت را مشاهده نمود و فارغ از معضلات فنی و ایمنی این پروژه مهمترین چالش آن را می توان اثرات سوء فرهنگی دانست. به راستی مخاطب هتل هفت ستاره چه کسانی هستند و فرهنگ متصاعد از این بنا چه اثری بر روح مخاطب خود دارد؟

 

در یک دسته بندی اجمالی مهمترین چالش ها و آسیب های این پروژه را می توان به چهار دسته کلی تقسیم نمود :

• چالش های فرهنگی
• چالش های ز یست محیطی
• چالش های حقوقی
• چالش های ایمنی و ساخت

 

* چالش های فرهنگی :

در بُعد فرهنگی آسیب ها و چالش های بسیاری درمورد این پروژه مطرح است. با توجه به اینکه عنوان پروژه هتل هفت ستاره (خاص دیپلماتیک) تعریف شده است بایستی امکان سرو مشروب، سالن رقص و... در چنین هتل هایی فراهم گردد که هرگز چنین مشخصاتی با روح معنوی مشهد الرضا ^{علیه السلام} منطبق نیست. از سوی دیگر ترویج فرهنگ اباحه گری و همچنین نمود جدی فاصله طبقاتی از دیگر دستاورد های این پروژه خواهد بود. البته برخی لازمه توسعه گردشگری را وجود چنین مکان هایی در کلان شهرها می دانند! به راستی نمی توان از میهمانان بین المللی با استاندارد های ملی و اسلامی پذیرایی نمود؟ آیا در مسیر توسعه گردشگری بایستی از خطوط قرمز عبور کرد؟

 

* چالش های زیست محیطی :

حفظ منابع طبیعی و کوه های جنوبی مشهد بارها مورد تاکید مقام معظم رهبری قرار گرفته است . اخیرا نیز در دیدار با شهردار شهر مشهد مجددا ایشان بر این مهم تاکید نموده اند. با چه مجوز شرعی و عقلانی می خواهیم بر روی کوه هایی که متعلق به همه مردم است مجوز ساخت هتلی با 145متر ارتفاع را بدهیم؟!

 

کوه‌های جنوبی مشهد محل ورود هوای تازه به شهر مشهد است که در صورت ساخت این پروژه و امثال آن، به دلیل ممانعت از ورود هوای تازه به محیط شهر شاهد آلودگی بیشتر هوا خواهیم بود.

 

سلب منظر طبیعت از دیدگان مردم و افزایش عوارضی مانند بیماری های اعصاب و افسردگی از دیگر دستاورد های چنین پروژه هایی است.

 

* چالش های حقوقی:

 سرمایه گذار هنوز زمین مذکور را تملک نکرده است و همچنین شهردار سابق مشهد(مهندس پژمان) با حاتم بخشی بی سابقه ای مبلغ عوارض پروانه این پروژه(350هزار مترمربع زیربنا) را بدون در نظر گرفتن ضرائب مصوب، مصوبات شورای شهر مشهد و کاربری تجاری و اقامتی فقط 31 میلیارد تومان تعیین می کند و در واقع از محل حقوق مردم بذل و بخشش می کند. همچنین در ادامه این سرمایه دار نوازی مبلغ مذکور را به صورت عجیبی تقسیط می نماید. به نحوی‌که سرمایه گذار فقط 10 درصد مبلغ را نقدا پرداخت نماید و مابقی را 4ساله پرداخت گردد. لازم  به ذکر است در موعد صدور پروانه برای این پروژه مصوبه ای از سوی شورای شهر مبنی بر تقسیط و یا تخفیف وجود نداشته است.

 

*چالش‌های ایمنی و ساخت:

با توجه به تاکید چند باره کمیته فنی کمیسیون ماده 5 هنوز سرمایه گذار پاسخی برای سوالات جدی این کمیته ارائه ننموده است. این پروژه بر روی گسل جنوبی مشهد واقع شده است و در صورت بروز زلزله، فاجعه ای انسانی به بار خواهد آمد. ضمنا طبق مصوبات شورای شهر مشهد ساخت و ساز بر روی شیب بیشتر از 15 درصد ممنوع و خلاف است در صورتی که سایت احداث این پروژه در شیب 25درصد واقع شده است. همچنین با توجه به ارتفاع بالای این هتل هنوز پاسخی از سوی سرمایه گذار مبنی بر سلب حق سایه و اشرافیت داده نشده است. از سوی دیگر تاکنون نقشه های مورد تائید سازمان نظام مهندسی ساختمان به شهرداری مشهد ارائه نگردیده است.

در حال حاضر با گذشت حدود 5سال از صدور مجوز ساخت از سوی کمیسیون ماده 5 این پروژه نهایتا 10درصد پیشرفت فیزیکی داشته است در حالی‌که در مجوز صادره از سوی کمیسیون ماده5 مهلت اجرای این پروژه 5سال (اسفند ماه سال93) ذکر گردیده است.

 

هم اکنون سرمایه گذار در حال رایزنی با مسئولین جهت تمدید مهلت مجوز ساخت می باشد و اخیرا نامه ای از سوی شهردار سابق شهر مشهد (مهندس پژمان) که حالا معاون وزیر مسکن و شهرسازی است با موضوع مساعدت با سرمایه گذار و تمدید مهلت ساخت به سازمان مسکن و شهرسازی ارسال گردیده است.

 

در صورت آگاه سازی افکار عمومی و مطالبه ایشان از مسئولین حاضر در کمیسیون ماده 5 می‌توان امیدوار بود این کمیسیون با وجود تمام فشارها، با تمدید مهلت ساخت پروژه هتل هفت ستاره مخالفت نماید و برگ زرینی بر کارنامه خود بنشاند و از سوی دیگر شهرداری و شورای اسلامی شهر مشهد با تعریف طرح جایگزین فضای سبز در این منطقه مانع چنین ویژه خواری هایی شوند.

 

 

* کمیسیون ماده 5 شامل نماینده استانداری، نماینده سازمان مسکن و شهرسازی، نماینده شهرداری، نماینده جهاد کشاورزی و دبیر کمیسیون می باشد.

 

برگرفته از پیش شماره نشریه «مبنا»