توتال ما را به پیش از ملی شدن صنعت نفت برمی‌گرداند

حجت‌الله عبدالملکی عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق (ع) شامگاه جمعه در نشست «دیدبان استقلال» که با موضوع «بررسی قرارداد نفتی توتال» در حسینیه قرآن و عترت مشهد برگزار شد، پیرامون این قرارداد سخنانی اظهار کرد که اهم آن در ادامه می‌آید:

 

*توتال ما را به پیش از ملی شدن صنعت نفت برمی‌گرداند. در آن زمان، میادین نفت و گاز کشور در اختیار کشورهای خارجی بود.

 

*در زمان ملی شدن صنعت نفت، قانونی تصویب شد که استخراج، اکتشاف، ارزیابی، توسعه، تولید و فروش نفت در اختیار شرکت ملی نفت ایران باشد که البته بعد از کودتا و برکناری مصدق، دوباره قانون ملی شدن نفت کنار گذاشته شد، یک کنسرسیوم انگلیسی ـ آمریکایی شکل گرفت که از سال 32 تا 57 در این بخش مسلط بودند.

 

*در شکل جدید قراردادهای نفتی، میدان‌های نفتی مجدداً برای دوره‌های طولانی‌مدت که ابتدا پیشنهاد برای 50 تا 60 سال داده شد و 20 تا 25 سال و با قابلیت تمدید هر 5 سال یک‌بار، کشورهای خارجی بر این بخش مسلط می‌شوند.

 

*در تصمیم‌گیری‌هایی که شرکت‌ها برای میادین ما می‌کنند، 50 درصد حق رأی داریم و 50 درصد حق تصمیم‌گیری با آن‌هاست.

 

*در این قراردادها همه عملیات بالادستی شامل استخراج، اکتشاف، ارزیابی، توسعه، تولید و فروش نفت به شرکت خارجی واگذار می‌شود.

 

*بسیاری از شرکت‌های ما در این زمینه توانمندند، درواقع شرکت‌های داخلی در انجام بیش از هفتاد درصد عملیات نفتی توانمند هستند و می‌توان سی درصد دیگر را با اجاره تأمین کرد.

 

* در قراردادهای جدید، به دو شکل به‌طرف مقابل پول پرداخت می‌شود؛ در قراردادهای قبلی پیمانکار حق‌العمل دریافت می‌کرد اما در توتال غیر از دریافت اصل پول و سود، سهمی از فروش هم دریافت می‌کند.

 

*این ادعای نادرستی بود که با آوردن شرکت‌های خارجی به کشور، دیگر تحریم نمی‌شویم، همین چند روز قبل هم معاون وزیر نفت گفت، یک ساعت بعد از تحریم جدید، شرکت‌های خارجی کار نمی‌کنند.

 

*در حال حاضر در شرکت نفت متخصصان قدرتمندی هستند که مدیریت کارها را بر عهده‌دارند که با این شرایط، بخشی از آن‌ها با تأسیس شرکت خصوصی، با شرکت خارجی شریک می‌شوند و برخی از آن‌ها به شرکت‌ها و کشورهای دیگر می‌روند.

 

*این سؤال مطرح می‌شود که آیا طرف‌های تنظیم‌کننده قرارداد مانند وزارت نفت این موارد را قبول ندارند؟ پاسخ این است که این را قبول دارند که خسارت می‌بینیم، اما معتقدند دو نفع هم داریم، یکی اینکه برای توسعه، سرمایه هنگفتی نیاز داریم که از این راه تأمین می‌شود و نکته دوم اینکه فناوری موردنیاز را نداریم و با بستن قرارداد، فناوری به ما منتقل می‌شود.

 

*درست است که سرمایه زیادی برای نفت و گاز احتیاج داریم، اما برای تأمین آن، با وجود سیصد هزار میلیارد تومان نقدینگی موجود در کشور، مشکلی وجود ندارد و بخش زیادی از پارس جنوبی با سرمایه داخلی تجهیز شد.

 

*ما برای تیم فوتبال سرمربی خارجی می‌‌گیریم که کار بدی نیست، همین کار را در بخش نفت هم می‌توانیم انجام دهیم، مثلاً برای توسعه فاز 11 پارس جنوبی یک شرکت داخلی می‌تواند با استفاده از یک مغز اصلی که از خارج از کشور است این کار را انجام دهد.

 

*یک فرض وجود دارد که توتال با آمریکایی‌ها هماهنگ کرده که این فاز را بگیرد و متوقف کنند، البته فرضیه قوی‌ای است، زیرا این شرکت تحت نفوذ آمریکاست.

 

* اینکه این شرکت به‌طور همزمان در میادین قطر هم حضور دارد یک تهدید برای ما محسوب می‌شود.

 

*شرکت توتال سابقه فساد اقتصادی و رشوه هم در کارنامه دارد که یک امتیاز منفی است، دادگستری آمریکا اسنادی منتشر کرد که این شرکت به بعضی از مقامات ایرانی رشوه پرداخت کرده است.