حضور نماینده ایران در مراسم تحلیف السیسی؛ خوب یا بد؟

دعوت دولت موقت مصر از دکتر روحانی، رئیس‌جمهور کشورمان برای حضور در مراسم تحلیف ژنرال عبدالفتاح السیسی که با حضور معاون عربی و آفریقای وزیر امور خارجه همراه بود باعث شده است کارشناسان درباره حضور امیر عبداللهیان در این مراسم مواضع مختلفی بگیرند و واکنش‌هایی له یا علیه آن نشان دهند. آنچه در ادامه خواهید خواند نظر چند نفر از کارشناسان حوزه جهان اسلام است که به بررسی این دعوت و پاسخ ایران به آن پرداخته‌اند.

 

راه سوم، گرفتن جانب مردم مصر است
دکتر علی سروش، کارشناس‌ارشد مسائل سیاسی نیز در گروه سیاست شهرآرا با اشاره به روابط تیره مصر و ایران در چند دهه اخیر، سیاست همه قدرت‌های روی‌کارآمده در مصر را ضد‌ایرانی توصیف کرد و گفت: هر چند به‌قدرت‌‌رسیدن السیسی و شکست اخوان‌المسلمین کار آمریکاست و باید قبول کنیم جریان اسلام‌گرا در مصر فعلاً شکست‌خورده است، اما باید به این نکته هم توجه کنیم که از این به بعد چگونه می‌خواهیم با مصر تعامل داشته باشیم و از چه موقع می‌خواهیم باب گفتگو را با این کشور باز کنیم.

سروش در ادامه با اشاره به دوران بعد از بیداری اسلامی و ارتباط خیلی خوب ملت مصر و ایران در این دوره کوتاه گفت: اولین گام در‌این‌رابطه این است که رفت‌و‌آمد بین دو ملت اتفاق بیفتد، اما باید توجه داشته باشیم حضور ما نباید به‌معنای به‌رسمیت‌شناختن حکومتی باشد که درنتیجه کودتا روی کار آمده است.

وی افزود: این به این معناست که ما باید به‌دنبال یک راه سوم می‌بودیم تا بتوانیم جانب مردم مصر را که عمق استراتژیک ما نیز هستند بگیریم.

ایران نباید سیاست صندلی خالی را تعقیب کند
هادی شوشتری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با شهرآرا در‌این‌باره گفت: انتخابات در مصر به‌هیچ‌عنوان نمی‌تواند منعکس‌کننده نظر همه گروه‌های فعال در این کشور باشد؛ چراکه پرطرفدارترین جریان‌‎های مصر دولت موقت را که درنتیجه کودتای السیسی به قدرت رسیده است، به رسمیت نمی‌شناسند و انتخابات را تحریم کرده‌اند، بااین‌وجود به‌لحاظ شکل و فرم، انتخاباتی انجام و نتیجه هم اعلام شده است.

شوشتری ادامه داد: از طرفی اخوان‌المسلمین پیش از آنکه یک جریان سیاسی باشد، یک نحله فکری و فرهنگی است و این جریان فکری با بافت مردمی مصر گره خورده است و به‌هیچ‌عنوان از‌بین‌رفتنی نیست.

نماینده مردم قوچان و فاروج در مجلس شورای اسلامی با اشاره به پیوندهای دیرین بین ملت ایران و مصر این علایق را فراتر از حکومت‌ها و دولت‌ها دانست و افزود: من معتقد هستم که جمهوری اسلامی نباید سیاست صندلی خالی را در مصر دنبال کند و با توجه به اهمیت مصر در جهان اسلام همان طور که اتفاق افتاد لازم است نماینده‌ای از ایران در مراسم تحلیف السیسی حضور داشته باشد.

شرکت در هر سطحی به‌معنای رسمیت‌دادن به کودتاست
در همین حال حسین همازاده، کارشناس مسائل جهان مصر در گفتگو با شهرآرا، با اشاره به ریشه اصلی اختلاف ایران و مصر گفت: اصل اختلاف ما با مصر مسئله «کمپ دیود» است و به نظر می‌رسد که السیسی حتی از مبارک هم در این زمینه بدتر عمل خواهد کرد؛ بنابراین، به نظر نمی‌رسد ما بتوانیم در آینده‌ای نزدیک روابط عمیق سیاسی با مصر برقرار کنیم.

وی با اشاره به اینکه دو وزنه اصلی در مصر اسلام‌گراها و ارتش هستند و ما باید در ابتدا تکلیفمان را با این دو گروه مشخص کنیم ادامه داد: با توجه به این امر و با نگاه به این مسئله که اگر ما نماینده‌ای را برای شرکت در این مراسم بفرستیم ممکن است جایگاه‌مان را در بین اسلام‌گرایان از دست بدهیم، حتی در سطوح پایین نیز نباید در این مراسم شرکت کنیم.

عضو مجمع جهانی امت واحده حضور نماینده ایران در این مراسم را به‌معنای به‌رسمیت‌شناختن کودتا در مصر دانست و گفت: این حضور درمجموع به‌هیچ‌عنوان منافع ملی ما را تأمین نخواهد کرد.

حضور در این مراسم هیچ نفعی به حال ما ندارد
علی کمیلی، دیگر کارشناس مسائل جهان اسلام با اشاره به اینکه مجموعه‌ای که در مصر قدرت را در دست دارد درنتیجه کودتا و بر روی خون چند هزار نفر روی کار آمده است، حضور ایران در هر سطحی از این مراسم را همراه با تبعات منفی دانست و گفت: درهرصورت حضور در این مراسم برای ما منافعی درپی نخواهد داشت، اما از طرفی نباید با زبان تند با این دعوت برخورد کنیم؛ همان‌طورکه نباید ذوق‌زده شویم و رویی باز و گشاده به آن نشان دهیم.

این فعال سیاسی ادامه داد: ازهمین‌روی به نظر می‌رسد تنها واکنش مناسب به این دعوت می‌تواند حضور در سطح معاون وزیر یا حتی کمتر از آن و در سطح کاردار باشد.

باید دیپلماسی غیررسمی را فعال کنیم
روح‌ا... رضوی، فعال سیاسی جهان اسلام نیز در پاسخ به سؤال شهرآرا مبنی‌بر نحوه برخورد دولت جمهوری اسلامی ایران با این دعوت، واکنش‌ها را به دو بخش آرمانی و واقعی تقسیم کرد و گفت: اگر نگاه آرمانی داشته باشیم، دولت جمهوری اسلامی نباید به این دعوت پاسخ دهد؛ چراکه اساساً السیسی و دولت موقت و حتی انتخاباتی که برگزار شد درنتیجه کودتا و ریختن خون بیش‌از چند هزار نفر از مخالفین السیسی بود، اما از آنجا که همیشه دیپلمات‌ها اسیر مصلحت‌ها بوده‌اند نمی‌توان توقع داشت دولت جمهوری اسلامی به این دعوت پاسخ رد بدهد. به‌هرحال مصر یک کشور بزرگ و تاثیرگذار در جهان اسلام است و از این نظر برای ایران اهمیت فراوانی دارد.

دبیر سابق اتحادیه بین‌المللی امت واحده که خود چند بار به مصر سفر کرده است، سیاست دولت جمهوری اسلامی را یکی به نعل و یکی به میخ دانست، اما پاسخ کنونی ایران به این دعوت را پذیرفتنی توصیف کرد و ادامه داد: رسالت اصلی اعتراض به اقدامات السیسی و دادگاه عالی قضایی مصر را باید به دوش تشکل‌ها و نهادهای مردمی که در قید‌وبند روابط دیپلماتیک نیستند و به‌راحتی می‌توانند موضع‌گیری کنند، دانست؛ نکته‌ای که تا‌کنون مغفول مانده است و جای خالی آن به‌شدت احساس می‌شود.

 

منبع: شهرآرا